S17 w Krasnymstawie - relacja ze spotkania informacyjnego w sprawie budowy drogi ekspresowej

W ponedziałek, 30 czerwca w Krasnymstawie odbyło się kluczowe spotkanie informacyjne dotyczące budowy drogi ekspresowej S17 na odcinku Krasnystaw Północ – Krasnystaw Południe. Przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) Oddział Lublin, wykonawca (firma BUDIMEX S.A.) oraz biuro projektowe (Mosty Gdańsk) spotkali się z mieszkańcami, aby omówić szczegóły wartej miliard złotych inwestycji.

Jak podkreśla burmistrz Krasnegostawu, który był gospodarzem spotkania, celem było rozwianie wszelkich wątpliwości i udzielenie odpowiedzi na pytania mieszkańców, choć miasto samo "nie jest stroną całej inwestycji". Spotkanie było nagrywane i transmitowane na żywo, aby dotrzeć do jak największej liczby osób.

Kluczowe Informacje o Inwestycji: Co Powstanie?

Budowa S17 w formule „Projektuj i buduj” oznacza, że jesteśmy już na ostatnim, formalnym etapie przed rozpoczęciem prac budowlanych. Całe zadanie rozciąga się od węzła Krasnystaw Północ, przez węzeł Krasnystaw Południe, aż do Izbicy, obejmując prawie 19 kilometrów drogi ekspresowej.

Jak wyjaśnia przedstawiciel biura projektowego Mosty Gdańsk, Andrzej Kasprzak, „projektujemy drogę w przekroju 2x2, czyli to są dwie jezdnie po dwa pasy ruchu po 3,5 metra do tego pas awaryjny 2,5 metra”. Jest to droga klasy S – ekspresowa, czyli prawie najwyższa klasa po autostradach. Projekt obejmuje nie tylko samej ekspresówki, ale także przebudowę istniejących dróg, budowę dodatkowych jezdni (które staną się drogami gminnymi, zapewniającymi dojazd do nieruchomości), a także całej niezbędnej infrastruktury, sieci, instalacji oraz obiektów inżynierskich, takich jak wiadukty, mosty i przepusty.

Podstawą inwestycji są decyzje środowiskowe z 2016 i 2018 roku, które określiły ogólny przebieg trasy i lokalizacje węzłów. Obecnie trwają prace nad szczegółowym projektem budowlanym, który będzie ponownie weryfikowany przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (RDOŚ).

Harmonogram Działań: Kiedy Rozpocznie Się Budowa?

Terminy są napięte, choć mogą ulec zmianom z uwagi na procedury administracyjne:

10 października 2024 roku: Podpisanie umowy.
10 października 2025 roku: Planowane złożenie wniosku o ZRID (Zezwolenie na Realizację Inwestycji Drogowej). Decyzja ZRID jest kluczowa, ponieważ "zatwierdza projekt budowany, udziela pozwolenia na budowę, ale przede wszystkim państwa nieruchomości powoduje, że państwo przestajecie być właścicielami tych nieruchomości".
Około marca 2026 roku: Spodziewana decyzja RDOŚ.
Planowo 10 maja 2026 roku: Uzyskanie decyzji ZRID.
Po uzyskaniu ZRID: Rozpocznie się 22-miesięczny okres budowy, z wyłączeniem okresów zimowych.

Jak S17 Zmieni Komunikację w Krasnymstawie?

Krasnystaw będzie bardzo dobrze obsłużony komunikacyjnie, z węzłami oddalonymi od siebie o około 2 kilometry, co zapewni łatwy dostęp do ekspresówki S17.

Węzeł Krasnystaw Północ: Powstanie w miejscu okolicy obecnej restauracji McDonald’s i stacji Orlen, w okolicach ulic Polewanej i Braci Waręckich. Umożliwi zjazd z S17 na wschód lub zachód i połączenie z miastem. W jego obrębie powstanie również baza utrzymania drogi dla GDDKiA. Istniejące rondo przy McDonald's pozostaje w zarządzie miasta/powiatu i nie przewiduje się dodatkowych zjazdów na stację czy do restauracji.
Węzeł Krasnystaw Południe: Projektowany w okolicach rzeki Żółkiewki, będzie łączył się z drogą wojewódzką. Przewidziane są dwa ronda na ulicy Piłsudskiego. Ten węzeł będzie jednak "bardzo mocno ingerował w obecną zabudowę istniejącą", co wiąże się z przejęciem wielu zabudowanych nieruchomości. Droga ekspresowa będzie w tym miejscu w wykopie, ale rondo zostanie podniesione, aby zapewnić odpowiednią skrajnię pod wiaduktem (około 4,5 m). Wysokość nasypu drogi ekspresowej w innych miejscach wyniesie około 6-7 metrów.
Wiadukty nad S17: W obrębie miasta powstaną trzy wiadukty, które umożliwią przejazd z jednej strony ekspresówki na drugą:
- Na poziomie ulicy Bojarczuka (nowy wiadukt).
- Na poziomie ulicy Piłsudskiego (przebudowa istniejącego wiaduktu).
- W ciągu ulicy Krasickiego (przebudowa istniejącej drogi).

Kwestia odszkodowań budzi wiele emocji. Przedstawiciel GDDKiA, Andrzej Szkuat wyjaśnił, że ceny są ustalane indywidualnie dla każdej działki przez rzeczoznawcę majątkowego, powołanego przez Wojewodę Lubelskiego. Nie ma "urzędowej ceny za metr kwadratowy". Wycena musi odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości, biorąc pod uwagę realia lokalnego rynku.

Ważne bonusy do odszkodowania:

10 000 zł ryczałtu na przeprowadzkę dla właścicieli zamieszkujących w zabudowanych budynkach mieszkalnych.
Dodatek 5% wartości rynkowej nieruchomości za "szybkie wydanie nieruchomości", jeśli decyzja ZRID jest wydana w trybie natychmiastowej wykonalności. Właściciel ma 30 dni od otrzymania zawiadomienia o decyzji ZRID, aby zgłosić chęć wydania nieruchomości do GDDKiA. Nieruchomość musi być opróżniona, media odcięte, a szambo opróżnione.

Kiedy nastąpi wycena? Wycena ma miejsce po wydaniu decyzji ZRID i odzwierciedla stan nieruchomości na dzień jej wydania. Wstępne oszacowania wartości generalnie nie są przewidziane przepisami. Jednakże, dla nieruchomości zabudowanych budynkiem mieszkalnym, GDDKiA może zlecić niezależne operaty szacunkowe na miesiąc lub dwa przed planowaną decyzją ZRID (czyli około września/sierpnia 2025 r.), aby umożliwić zawarcie ugody administracyjnej. Jeśli właściciel nie zaakceptuje tej wartości, procedura wraca do wojewody, który sporządza własną wycenę.

Co z relokacją? GDDKiA może refinansować koszt najmu tymczasowego mieszkania od momentu wydania nieruchomości do 120 dni po ostateczności decyzji odszkodowawczej. Istnieje również możliwość fizycznego zapewnienia lokalu tymczasowego, choć "to nie jest lokal docelowy".

Szkody na pozostałej części nieruchomości: Odszkodowanie może być również ustalone za ograniczenia prawa własności (np. budowa zjazdu, sieci) lub za negatywne oddziaływanie środowiskowe (hałas, spaliny). Jeśli po wybudowaniu drogi, normy hałasu czy spalin są przekroczone i niemożliwe do zniwelowania technicznie, GDDKiA może być zobowiązana do wykupu całej nieruchomości. Roszczenia cywilne za utratę wartości nieruchomości czy zmianę otoczenia są możliwe do dochodzenia w sądzie powszechnym, a nie w postępowaniu wojewody.

Wskazówka: Bardzo ważne jest uregulowanie stanu prawnego nieruchomości (np. kwestie spadkowe, wpisy do ksiąg wieczystych), ponieważ odszkodowanie wypłacane jest właścicielowi figurującemu w dokumentach. Należy również aktualizować adres korespondencyjny w ewidencji gruntów Wydział Geodezji Starostwa, w Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim oraz w GDDKiA, aby otrzymywać wszelkie zawiadomienia.

Obawy i Pytania Mieszkańców: GDDKiA Odpowiada

Spotkanie było okazją dla mieszkańców do wyrażenia swoich obaw:

Zjazdy dla rolników: Rolnicy apelowali o poszerzenie zjazdów z 3,5 do 6,0 metrów ze względu na duże maszyny rolnicze oraz o łączenie zjazdów do poszczególnych działek rolnych. Przedstawiciel GDDKiA zaznaczył, że 3,5 metra to standard, a lokalizacje zjazdów są elastyczne i mogą być przesuwane na życzenie właściciela, jeśli jest to technicznie możliwe.
Żyzne gleby: Mieszkańcy zwrócili uwagę, że trasa została zaprojektowana przez "najbardziej żyzne gleby" między Widniówką a Latyczowem, co jest stratą dla rolników. GDDKiA potwierdziła, że nie ma już wpływu na przebieg trasy, ponieważ został on zatwierdzony w decyzjach środowiskowych.
Dostęp podczas budowy: Zapewniony zostanie dojazd do wszystkich posesji w trakcie realizacji inwestycji.
Wartość nieruchomości i jakość życia: Jedna z mieszkanek wyraziła obawę, że jej nieruchomość, położona między oczyszczalnią ścieków a nową ekspresówką, straci na wartości, a jej jakość życia pogorszy się z powodu hałasu i zapachów. GDDKiA wyjaśniła, że nie ma standardów dotyczących rozprzestrzeniania się zapachów, ale kwestie hałasu są analizowane i w razie potrzeby będą budowane ekrany akustyczne. Przedstawiciel GDDKiA przyznał, że "żadne pieniądze, proszę pani, nie wynagrodzą i nawet ja się nie staram tego pieniędzmi pani wynagrodzić, bo to się nie da", odnosząc się do sentymentalnej wartości domów zamieszkiwanych od pokoleń.
Jednocześnie podkreślił, że z dotychczasowych doświadczeń wynika, iż "95% państwa dotychczasowych inwestycjach to są ludzie zadowoleni albo bardzo zadowoleni" z otrzymanych odszkodowań.
Dostęp do dokumentacji: Mieszkańcy zgłosili, że prezentowane plany były trudne do odczytania i nie zostały udostępnione publicznie wcześniej. Wnioskowano o wcześniejsze udostępnianie materiałów przed kolejnymi spotkaniami.

GDDKiA podkreśliła, że inwestycje drogowe są "bardzo szczególną inwestycją celu publicznego, która przynajmniej w mojej osobistej ocenie służy w dużej mierze społeczności pojmowanej jako ogół, jako państwo, jako dobro interesu publicznego".

Mieszkańcy, którzy mają dalsze pytania, mogą kontaktować się bezpośrednio z przedstawicielami GDDKiA – w kwestiach nieruchomości i odszkodowań z panem Andrzejem Szkuatem, a w kwestiach rozwiązań projektowych z panem Andrzejem Kasprzakiem z firmy Mosty Gdańsk.