Co warto zobaczyć

Krasnystaw to miasto powiatowe w województwie lubelskim, położone nad rzeką Wieprz. Znajduje się w odległości 55 km od Lublina, 30 km od Zamościa i Chełma. Leży przy drodze krajowej nr 17 Warszawa - Lublin-Hrebenne. Miasto zajmuje powierzchnię ponad 4 tys. ha, mieszka w nim blisko 20 tys. osób. Herb Krasnegostawu to dwa karpie na niebieskim tle. Miasto ma również swoje maskotki – to dwa sympatyczne karpiki: Krasnuś i Stawik, a także Chmielinka promująca Chmielaki Krasnostawskie. Krasnystaw znany jest głównie z odbywającego się tu najstarszego w Polsce święta chmielu i piwa. Impreza organizowana jest co roku w przedostatni weekend sierpnia, trwa trzy dni i przyciąga do miasta dziesiątki tysięcy miłośników piwa i dobrej zabawy.

 

Początki osady sięgają IX-X w. Według legendy, książę Polan ruskich, zwany Szczekiem, tu właśnie założył gród obronny, nazywając go Szczekarzewem. Ów gród, broniący przeprawy na Wieprzu, leżący na ważnym szlaku handlowym z Włodzimierza Wołyńskiego do Zawichostu, należał do słynnych Grodów Czerwieńskich. Położone na pograniczu Polski i Rusi grody były przedmiotem częstych walk i rywalizacji tych państw w X-XIII w. W 981 r. tereny te zostały włączone do Rusi Halicko-Włodzimierskiej. Dopiero król Kazimierz Wielki w 1366 r. włącza księstwo chełmsko-bełzkie ze Szczekarzewem do Polski. W pobliżu starego grodziska wznosi murowany zamek. By otoczyć go fosą, kopie ogromny, głęboki staw, zwany przez ludność krasnym stawem.

 

Przy warownym zamku, usytuowanym na skrzyżowaniu szlaków handlowych, dość szybko powstaje osada, w której rozwija się handel i rzemiosło. W 1394 r. król Władysław Jagiełło nadaje jej prawa miejskie oraz przywilej cotygodniowych czwartkowych targów. Od 1433 r. miastem zarządzają starostowie. W latach 1490-1805 miasto zostaje stolicą diecezji chełmskiej. W 1490 i 1499 r. najazdy tatarskie niszczą miasto i zamek krasnostawski. Wówczas król Aleksander Jagiellończyk odbudowuje zamek, a miasto otacza podwójnym pierścieniem wałów i fos.

 

By miasto mogło się bogacić, król Zygmunt Stary wydaje w 1518 r. przywilej składu soli. Sprzyja to rozwojowi gospodarki, jednak wielki pożar, jaki nawiedza Krasnystaw w 1542 r. niszczy większą jego część. Kolejni królowie pomagają podźwignąć się miastu, nadając mu dodatkowe przywileje, opasując je murem obronnym z basztami i dwiema bramami. W 1588 r. krasnostawski zamek staje się miejscem odosobnienia dla arcyksięcia Maksymiliana Habsburga, pretendenta do polskiej korony. Odwiedzany jest tutaj przez wielkie osobistości, m.in. kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego, a także króla Zygmunta III Wazę. W XVI w.

 

Krasnystaw jest jednym z najlepiej urządzonych miast Polski. Kolejny wiek jest już dla niego niepomyślny. W 1648 r. Kozacy Chmielnickiego pustoszą Krasnystaw. Zaraza morowa, wielokrotne napady i przemarsze wojsk szwedzkich doprowadzają go do upadku. Zniszczeniu ulegają mury miejskie, a zamek krasnostawski popada w ruinę. Od 1795 r. miasto znajduje się w zaborze austriackim, od 1809 r. w Księstwie Warszawskim. W roku 1811 wielki pożar niszczy ponad sto domów i ratusz. Po utworzeniu Królestwa Kongresowego powstaje obwód krasnostawski, obejmujący powiaty krasnostawski i chełmski. Podczas I wojny światowej na terenie powiatu mają miejsce ciężkie boje między wojskami rosyjskimi i austriacko-węgierskimi. Pod koniec wojny, w styczniu 1917 r. powstaje Gimnazjum Państwowe im. Władysława Jagiełły, a od 1925 r. działa Rolnicza Szkoła im. Bartosza Głowackiego.

 

Jednym z inicjatorów powstania szkoły jest inżynier rolnictwa Tadeusz Fleszyński, który zapoczątkowuje tradycję chmielarską i sprawia, że powiat krasnostawski staje się chmielowym zagłębiem na kolejne dekady. W czasie II wojny światowej mieszkańcy padają ofiarami bezwzględnego terroru ze strony niemieckiego okupanta. W Krasnymstawie organizuje się ruch oporu. Ludność żydowska zostaje umieszczona w getcie na Grobli, następnie przemieszczona do obozu przejściowego w Izbicy i wymordowana w Sobiborze i Bełżcu. Krasnystaw zostaje wyzwolony spod okupacji niemieckiej w lipcu 1944 roku. W końcu lat czterdziestych i na początku lat pięćdziesiątych powstają pierwsze instytucje kultury. Powstają nowe dzielnice budownictwa wielkopłytowego oraz indywidualnego. Mieszkańcy znajdują zatrudnienie w nowo powstałych zakładach i urzędach. W 1971 roku odbywają się pierwsze Chmielaki.